Phương pháp chiết tự chữ Hán giúp ghi nhớ từ vựng tiếng Trung một cách nhanh chóng và hiệu quả mà ai cũng nên biết.
Tiếng Trung vẫn luôn là ngôn ngữ khó học trên thế giới về việc thuộc mặt chữ, bởi tiếng Trung được cấu thành từ những chữ tượng hình, mỗi chữ lại có nhiều nét tương đồng. Tuy nhiên, có một phương pháp học hiệu quả sẽ giúp xóa tan đi sự khó khăn ấy. Bài viết hôm nay sẽ giới thiệu đến bạn phương pháp chiết tự chữ Hán giúp việc học từ mới không còn là nỗi sợ khi học tiếng Trung.
Contents
I. Chiết tự chữ Hán là gì?
Chữ Hán là kiểu chữ được tạo nên bằng việc ghép nhiều bộ thủ với nhau. Mỗi yếu tố nhỏ ấy lại ẩn chứa nhiều ý nghĩa văn hóa, câu từ sâu sắc. Chiết tự (theo Hán Việt) sẽ được hiểu như sau: chiết là chia ra, tự là chữ. Diễn xuôi thì có thể hiểu chiết tự chữ Hán là phân tách chữ Hán ra làm những phần nhỏ sau đó giải nghĩa để đi đến ý nghĩa toàn phần của chữ.
II. Một số cách chiết tự chữ Hán
Trong thực tế, có rất nhiều cách chiết tự khác nhau, điều này được quyết định bởi cấu tạo chữ xem chữ được hình thành bằng cách nào như: Tượng hình, Chỉ sự, Hội ý, Chuyển chú hay Giả tác.
Ví dụ:
Chữ Nữ 女 định nghĩa về người con gái sẽ được biểu trưng bằng hình ảnh một người con gái đang để hai tay giữ lấy vùng ngực, ngồi một cách khép mình, ôn nhu và thuận tòng.
III. Ghi nhớ từ vựng tiếng Trung thông qua chiết tự chữ Hán
Học thuộc từ vựng tiếng Trung là một điều bắt buộc nếu bạn đang muốn khám phá ngôn ngữ này nhưng điều này không phải là chuyện dễ dàng. Tiếng Trung được mệnh danh là một trong số những ngôn ngữ khó học nhất bởi câu được cấu thành từ những chữ tượng hình khác nhau.
Tuy nhiên, Hệ thống tiếng Trung CTI HSK tin rằng phương pháp chiết tự là một trong số những cách hữu dụng mà nhiều người sử dụng để giúp cho việc ghi nhớ tiếng Trung trở nên vừa thú vị, vừa khám phá đa tầng đa nghĩa của từ.
1. Học chiết tự tiếng Trung qua bộ thủ
Trong tiếng Trung, chữ Hán bao gồm 214 bộ thủ, mỗi bộ thủ lại ẩn chứa một hàm nghĩa riêng. Học từ vựng bước đầu cần ghi nhớ bộ thủ bởi điều này sẽ giúp cho việc viết chữ, tra từ, dịch thuật trở nên chính xác hơn.
214 bộ thủ hầu hết là chữ tượng hình, bao gồm bộ phận biểu nghĩa và bộ phận biểu âm. Trong thực tế, người ta dựa vào bộ thủ để phán đoán nghĩa và cách phát âm của từ đó.
Ví dụ:
Bộ thủ biểu ngữ: Những chữ Hán chứa bộ Thủy (nước) 水 thường sẽ thuộc trường nghĩa liên quan đến sông, hồ, suối, biển ví dụ như: 江 (sông), (河) sông, 海 (biển)…
Bộ thủ biểu âm: Những chữ Hán chứa bộ Sinh 生 sẽ có cách phát âm là “shēng”, một số ví dụ điển hình như 牲, 笙, 栍, 泩, 苼, 狌.
2. Học chiết tự tiếng Trung qua thơ ca
Thơ ca là một trong số những chủ đề khiến người nghe, người đọc nhanh chóng ghi nhớ bởi những câu từ dễ nghe, có âm điệu, có vần với nhau. Và đây cũng là một trong số những cách học chiết tự hiệu quả đó chính là học qua thơ ca.
Ví dụ: Chiết tự chữ 想 /Xiǎng/: nhớ, tưởng nhớ, nghĩ
Thay vì học như thông thường là chép đi chép lại, bạn có thể học thử nghĩa của chữ 想 nhớ vào hai câu thơ lục bát sau:
“Tựa cây mỏi mắt chờ mong
Lòng người nhớ tới ai nơi phương nào?”
Trong chữ 想 như chúng ta thấy, có sự kết hợp của ba bộ thủ khác nhau như sau:
- Phía trên bên trái là sự xuất hiện của bộ Mộc (Cây) 木
- Phía trên bên phải là bộ Mục (Mắt) 目
- Phía dưới hai bộ này là bộ Tâm (Tim, tấm lòng) 心
Khi nhìn sự kết hợp của ba bộ và từ câu thơ lục bát trên, chúng ta có thể dễ dàng tưởng tượng ra hình ảnh một người luôn hướng tấm lòng của mình nhớ đến ai đó, cảm giác này sâu đậm như cắm rễ trong tim, nỗi nhớ mỏi mắt chờ đợi người nào đó.
Ví dụ: Chiết tự chữ 思/Sī/: tương tư, nhớ nhung
Để ghi nhớ chữ 思 theo phương pháp chiết tự chữ Hán theo thơ ca thì chúng ta có thể ghi nhớ qua hai câu thơ sau:
“Ruộng kia ai cất lên cao,
Nửa vầng trăng khuyết, ba sao giữa trời”.
Trong chữ 思 như ta thấy được cấu thành từ hai bộ khác nhau như sau:
- Phía trên là bộ Điền (Ruộng đất) 田 từ đó có câu “Ruộng kia ai cất lên cao”
- Phía dưới là bộ Tâm (Tim, tấm lòng) 心 sẽ trông giống với hình ảnh vầng trăng khuyết với ba ngôi sao xung quanh từ đó có câu thơ thứ hai.
Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin liên quan đến chiết tự chữ Hán cũng như một số học chiết tự hiệu quả, giúp bạn ghi nhớ từ vựng dễ dàng hơn. Hi vọng những thông tin vừa rồi sẽ giúp ích cho hành trình chinh phục tiếng Trung của bạn. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy tham khảo thêm nhiều thông tin hơn tại Kho tài liệu tiếng Trung.
